Facebook + Share

ေဖ့ဘြတ္ (Facebook) စျပီးသုံးဖူးတာ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာပါ။  အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဖရန္႕စတား(Friendster) ဆိုတဲ့ ဆိုရွယ္နက္ေဝါ့ကင္းဆိုက္က ေဖ့ဘြတ္ထက္ျမန္မာေတြၾကားမွာ ေရပန္းစားပါတယ္။ US မွာဆိုရင္ေတာ့ MySpace ေပါ့။  

ေဖ့ဘြတ္ကိုလုံးလုံးေျပာင္းသုံးတာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။  ဖရန္႕စတား အေကာင့္ကိုလဲ မပိတ္ေသးဘဲ ဘယ္ဟာေတြက ေတာ့FB မွာသာတယ္၊ ဘာေတြကျဖင့္ ဖရန္႕စတားကပိုေကာင္းတယ္ စသျဖင့္ ညီအမေတြ ျငင္းခုန္ေနခ်ိန္ေပါ့။  ဥပမာ ေျပာရရင္ ဖရန္႕စတာမွာ ကိုယ့္ ပရိုဖိုင္ကိုလာလည္ရင္ သီခ်င္းၾကားရတာမ်ိဳး၊ ကိုယ့္ရဲ့ Page ကို ဘက္ဂေရာင္းဒီဇိုင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕personalized လုပ္လို႕ရတာမ်ိဳးေပါ့။  ေဖ့ဘြတ္ မွာ Page အစား Wallလို႕ေခၚျပီး ဘာမွ personalized လုပ္ခြင့္မရွိပါဘူး။ ဖရန္႕စတားထက္ အပိုပါတာဆိုလို႕ Poke လုပ္လို႕ရတာပဲရွိတာပါ။ ( က်မေျပာေနတာ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ေလာက္က ေဖ့ဘြတ္ ပါ။ အခုအေျခအေနမဟုတ္ေသးပါဘူးေနာ္။ ) ဒီထက္ပို မၾကိဳက္တာက  နာမယ္ရင္းထည့္ရတာရယ္။ နာမယ္ေျပာင္းခ်င္တိုင္းေျပာင္းမရတာရယ္။ တခ်ိဳ႕ personal information ( ေက်ာင္း၊ အလုပ္၊ အသက္စသျဖင့္) ေျဖာက္ထားလို႕ မရတာရယ္ပါ။ နာမယ္ကို ျမန္မာလို ေရးလို႕မရသလို အဂၤလိပ္ ဘာသာစကားနဲ႕ ေရးမယ္ဆိုလဲ "Miss little sunshine" တို႕ "Mr ZaaZBCF" တို႕ စသျဖင့္ အဓိပၸါယ္ မရွိတဲ့ နာမည္၊  ေပးေလ့ေပးထ မရွိတဲ့နာမည္မ်ိဳးဆို မရပါဘူး။  တိုတိုေျပာရရင္ ဖရန္႕စတားမွာ ၾကိဳက္သလိုသုံးလာတဲ့ က်မ FB ကိုမၾကိဳက္ဘူးေပါ့ရွင္။ 

ဒါနဲ႕ပဲ ညီမေလးကို "နင္ရဲ့ ေဖ့ဘြတ္ ၾကီးကဘာမွလဲ မေကာင္းဘူး။ ငါ့ေဖ်ာက္ခ်င္တာ ေဖ်ာက္မရ၊ နာမည္ေျပာင္းခ်င္တိုင္း ေျပာင္းမရ။ Poke ကလဲ ငါ့အတြက္အသုံးမဝင္"

က်မဝမ္းကြဲ ညီမအၾကီးမေလးျပန္ေျပာတဲ့နက္ေဝါ့ကင္းဆိုက္ေတြရဲ့ အေျခခံအက်ဆုံး message ကို က်မအခုထိ မွတ္မိပါေသးတယ္။ " မမကလဲ... ေဖ့ဘြတ္ဆိုတာ 'ဆိုရွယ္နက္ေဝါ့ကင္းဆိုက္" ေနာ္။ တေယာက္နဲ႕တေယာက္ကို သူတို႕ရဲ့ informationေပၚမွာ မူတည္ျပီး ဆက္သြယ္ဖို႕လုပ္ထားတာ။   မမ ဟိုေဖ်ာက္ဒီေဖ်ာက္ လုပ္မွေတာ့ ဘယ္လိုဆက္သြယ္ေပးမလဲ"

'ဆိုရွယ္နက္ေဝါ့ကင္းဆိုက္" ဆိုတာ တဦးနဲ႕တဦးဆက္သြယ္ဖို႕လုပ္ထားတာ.. တဲ့။

သူေျပာတာ ခုေနခါမွာ ျပန္ေတြးၾကည့္ေတာ့မွ ဟုတ္သလိုလိုပါပဲ။  'ဆိုရွယ္နက္ေဝါ့ကင္းဆိုက္" ဆိုမွေတာ့ လူေတြအခ်င္းခ်င္းဆက္သြယ္လို႕ရေအာင္၊  ဆိုက္မွာေပးထားတဲ့ data ေတြေပၚမွာမူတည္ျပီး အသက္အပိုင္းအျခားတူတဲ့ လူခ်င္း၊ ေက်ာင္းတူတူတက္ဖူးတဲ့လူခ်င္း၊ ျမိဳ႕တျမိဳ႕ နယ္ေျမတခုထဲတူတူေနသူခ်င္း၊ အလုပ္တူတူလုပ္ေနသူခ်င္း ဆက္သြယ္မိေအာင္၊ ခ်ိတ္ဆက္မိေအာင္ ဆိုက္က အေထာက္အကူျပဳေနမွာပဲ။ ခုဆို ေဖ့ဘြတ္ကို သြားစရာမလိုပဲ တျခား ဝက္ဆိုက္ေတြမွာ သတင္း၊ ေဆာင္းပါးေတြကိုဖတ္မိရင္ေတာင္ "f Like" ဆိုတာေပၚေနျပီ။ "Check in" ဆိုတာလဲ သုံးလိုက္ၾကတာ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္။ က်မအပါအဝင္ပါပဲ။ ေဟာ ကိုယ္ႏွစ္သက္သမွ်၊ ၾကိဳက္သမွ်ကို လြယ္လြယ္ကူကူ မွ်ေဝႏိုင္တဲ့ "Share" ဆိုတာေလးလဲရွိေနျပီ။ "Tag" ဆိုတာေလးေရာ သုံးဖူးျပီးၾကျပီမွတ္လား။ 

ဒီမွာ က်မေျပာခ်င္တာက "Share" ဆိုတာေလးအေၾကာင္းပါ။

 ေဖ့ဘြတ္မွာ တဦးတေယာက္ရဲ့ပံုလဲပဲျဖစ္ျဖစ္၊ စာေလးကိုျဖစ္ျဖစ္၊ ပံုနဲ႕စာတြဲရက္ကိုျဖစ္ျဖစ္ ႏွစ္သက္သေဘာက်လို႕ မိမိသူငယ္ခ်င္းေတြကိုပါ ၾကည့္ေစခ်င္၊ ဖတ္ေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ Share လုပ္ၾကပါတယ္။  Share လုပ္တဲ့အခါ သူငယ္ခ်င္းေတြအားလုံးထဲကမွ တဦးတေယာက္ကို မၾကည့္မျဖစ္ၾကည့္ေစခ်င္တဲ့အခါ Tag ေလးတြဲလုပ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ Tagအလုပ္ခံရတဲ့ သူငယ္ခ်င္းတင္မကဘဲနဲ႕ ကိုယ္က လူအမ်ား (Public) ကို Shareထားရင္ ကိုယ္နဲ႕သိသိမသိသိ  ေဖ့ဘြတ္မွရွိသမွ်လူျမင္ရသလို သူငယ္ခ်င္းအားလုံးကို ၾကည့္ခြင့္ေပးထားရင္လဲ ကိုယ့္အေကာင့္ထဲက လူၾကီး၊လူငယ္၊ ေယာက်ား၊ မိန္းမ၊ ရဟန္း ရွင္လူမေရြး ျမင္ရတာမ်ိဳးပါ။   ေဖ့ဘြတ္သုံးတဲ့သူတေယာက္ဟာ မိမိ ေရးတင္လိုက္တဲ့ စာတေၾကာင္း၊ ပံုတပံု၊ အေၾကာင္းအရာတခုကို တာဝန္ယူ၊ခ်ဥ့္ခ်ိန္ျပီးမွတင္သင့္တယ္လို႕ျမင္ပါတယ္။ 

အဦးဆုံးအေနနဲ႕ မိဘမဲ့ကေလးေက်ာင္း ေတြ၊ ႏြမ္းပါးတဲ့ နယ္မ်ားက သီလရွင္ေက်ာင္းမ်ား၊ ဘုန္းေတာ္ၾကီးပညာသင္ေက်ာင္း မ်ားအတြက္အလႉခံတဲ့ post ေတြကို တင္ၾကေသာသူမ်ား၊Shar၊ၾကေသာလူမ်ားကိုေမးခ်င္တာပါ။ အလႉခံတဲ့အခါ ႏြမ္းပါးလွတဲ့ ကေလးငယ္မ်ားရဲ့ အနီးကပ္ Close up ပံုေတြ မတင္ဘဲအလႉခံလို႕ ရႏိုင္လား၊ မရႏိုင္ဘူးလားဆိုတာကို ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ္ကိုတိုင္ လူမႉေရး၊ ပရဟိတကို ကိုယ္ေရာ စိတ္ပါ ႏွစ္ျပီးတစိုက္မတ္မတ္ မလုပ္ႏိုင္ေသးတဲ့အတြက္ လိုအပ္တဲ့ေနရာေတြမွာ အလႉရွင္ေတြ လႉႏိုင္ေအာင္၊ သဒါစိတ္ေပါက္ေအာင္ ကူညီၾကတဲ့ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ့ေတြ တကိုယ္ေရတကာရ ဦးေဆာင္ကူညီေနၾကတဲ့ လူေတြအားလုံးကို တကယ္ေလးစားျပီးေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကေလးေတြရဲ့ သနားစရာေကာင္းလွတဲ့ ပံုေတြတင္တာကိုေတာ့ သေဘာမတူပါဘူး။ တခ်ိဳ႕မ်ားဆို အက်ီေတာင္ လံုလံုျခံုျခံုမပါပါဘူး။ ကေလးအမ်ားစုဟာ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ခံရတာကို သေဘာက်တဲ့အမ်ိဳးပါ။ နယ္ေတြက ႏြမ္းပါးတဲ့ ..ကင္မရာအၾကီးၾကီးေတြသိပ္မျမင္ဖူးရွာတဲ့ ကေလးေတြလဲအမ်ားၾကီးပါ။ ဓာတ္ပံု႐ိုက္မယ္ဆို တခ်ိဳ႕ကေလးေတြက ပဲလုပ္၊ တခ်ိဳ႕ကရွက္ရယ္ ရယ္၊ တခ်ိဳ႕က် ေငးၾကည့္နဲ႕ အရမ္းျဖဴစင္ပါတယ္။ ငါတို႕ပံုေတြ အင္တာနက္ေပၚမွာဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးနဲ႕ ေရာက္သြားမလဲဆိုတာ ဘယ္သူကမွ မေျပာသလို သူတို႕ေလးေတြကလဲ ဂ႐ူစိုက္ရေကာင္းမွန္း သိမဲ့အရြယ္ေလးေတြ မဟုတ္ပါဘူး။က်မကေတာ့ ေနာင္၁၀ႏွစ္ ၁၅ႏွစ္သူတို႕ေလးေတြ အင္တာနက္ေပၚကသူတို႕ပံုေလးေတြျမင္ရင္ စိတ္ထဲမွာ ဘယ္လိုမ်ားခံစားရမလဲလို႕ ခဏ၊ ခဏေတြးမိပါတယ္။ က်မတို႕လူၾကီးအခ်ိဳ႕ေတာင္ ကိုယ့္ရဲ့ မေအာင္ျမင္တဲ့ အတိတ္အခ်ိဳ႕တဝက္ကို ေမ့ထားခ်င္တာ၊ လူမသိေစခ်င္တာ သူတို႕ေလးေတြထဲက တခ်ိဳ႕လဲ တခ်ိန္မွာ အတိတ္ကို မလိုအပ္ဘဲ လူသိမခံခ်င္တာမ်ိဳးရွိႏိုင္တာပဲေလ။ ေနာက္ ၁၀ႏွစ္မွာ ဒီပံုေတြမရွိေတာ့ဘူးလို႕ေတာ့ မေျပာပါနဲ႕။ Timeline ေၾကာင့္ လြန္ခဲ့တဲ့၁၀ႏွစ္ကပံုေတြ ေရးခဲ့တဲ့စာေတြ  ေဖ့ဘြတ္မွာျမင္ေနရေသးတယ္ေလ။  မိဘမဲ့ကေလးေက်ာင္း ေတြ၊ သီလရွင္ေက်ာင္းေတြရဲ့ လက္ရွိအေနအထားနဲ႕ ၊ လိုအပ္တဲ့ေနရာေလးေတြကိုပဲ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ျပီး အဲဒီေက်ာင္းကို မွီတင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားအေရအတြက္နဲ႕တင္ကိုပဲ အလႉရွင္ေတြက သဒါေပါက္မွာပါ။ ဒါမွမဟုတ္လဲ မ်က္ႏွာအနီးကပ္မဟုတ္တဲ့ အုပ္စုလိုက္ေဆာ့ေနပံုေတြ ထမင္းစားေနပံုေတြနဲ႕တင္အဆင္ေျပမယ္လို႕ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

မိဘမဲ့ကေလးေက်ာင္းက ပံုေတြတင္ မကဘဲ ေရာဂါေဝဒနာ တခုခံစားေနရတဲ့သူေတြအတြက္အလႉခံတဲ့  post ေတြကိုလဲၾကည့္ၾကပါအံုး။ တခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ပံုေတြမ်ားဆို ေရာဂါေၾကာင့္ အဝတ္အစားေတာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ လံုေအာင္မဝတ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုမ်ိဳးသူေတြအတြက္ အလႉခံတဲ့အခါ ပံုမပါဘဲ စာနဲ႕တင္အလႈခံမရဘူးလားလို႕ က်မတခါ၊ တခါေတြးမိပါတယ္။ ပံုေလးပါမွ ပိုေကာင္းတယ္ဆိုရင္လဲ မ်က္ႏွာမပါေအာင္ ႐ိုက္လို့မရႏိုင္ဘူးလား။ မ်က္ႏွာမ႐ိုက္ဘူးဆိုရင္ေတာင္ ေရာဂါျဖစ္တဲ့ေနရာက လူတေယာက္ရဲ့ လိႈ႕ဝွက္အပ္တဲ့ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းဆို ကေလးျဖစ္ျဖစ္၊ လူၾကီးျဖစ္ျဖစ္၊ အဖိုးၾကီးအဖြားၾကီး ျဖစ္ေနအံုး မတင္သင့္ပါဘူး။ Share လဲ မလုပ္သင့္ဘူးလို႕ က်မကျမင္ပါတယ္။ က်မသိသေလာက္ေတာ့ ဒီလိုပံုေတြျမင္လို့ လႈခ်င္စိတ္ေပါက္လာသူေတြရွိသလို "ဟယ္ သနားပါတယ္၊ စိတ္ညစ္စရာၾကီး၊ မၾကည့္ရဲဘူး " ဆိုတာေတြလဲ အမ်ားၾကီးပါ။ ဒီလိုပံုေတြေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးမွာ အလႈေငြဘယ္ေလာက္ေကာက္ခံရရွိသြားသလဲဆိုတာက်မေတာ့မသိပါဘူး။ News Feed မွာတခါမွ တတ္မလာပါဘူး။ ဆိုလိုတာက ဒီလိုပံုေတြ တင္မဲ့ Shareမဲ့အစား အကူအညီေပးႏိုင္မဲ့ သက္ဆိုင္ရာ လူမႈေရးအဖြဲ့ေတြကို အေၾကာင္းၾကားေပးတာ မ်ိဳးပိုျပီးျဖစ္သင့္ပါတယ္။ သူတို႕ရဲ့  ေဖ့ဘြတ္ pageမွာသြား Shareရင္ေတာင္ "Limited audience" ပါ။ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ့ရဲ့ page မို႕လို႕ "right audience" ပါ။ ျပီးေတာ့မွ ကိုယ့္ Friend list ထဲကသူေတြကိုသိေစခ်င္ရင္ သက္ဆိုင္ရာ pageကို သြားျပီးၾကည့္ဖို႕ status ေလးေရးတင္ရင္ ပိုျပီးေကာင္းမယ္မဟုတ္လားရွင္။

ေနာက္တမ်ိဳးက ျပည္တြင္းမွာျဖစ္ေနတဲ့ ေကာင္းတဲ့သတင္းေရာ၊ ဆိုးတဲ့သတင္းပါ ( အထူးသျဖင့္ ဆိုးတဲ့ ရွက္စရာေကာင္းတဲ့ သတင္းေပါ့ေလ) Share ၾကတာပါ။ ကိုယ့္နယ္ေျမကိုယ့္ေဒသက မဖြင့္ျဖိဳးေသးတဲ့ ေနရာေတြ၊ က်န္းမာေရး လူမႈေရး အရ ေနထိုင္ဖို႕ မသင့္ေလွ်ာ္တဲ့ ေဒသက သူေတြအေၾကာင္း၊ ေတာင္သူဦးၾကီးေတြနဲ႕ ျပသနာ၊ အလွမယ္ ေမျမတ္ႏိုးကိစၥ၊ စစ္ပြဲေတြအေၾကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ကိုထီးေဆာင္းေပးသင့္ မေပးသင့္ စသျဖင့္ေပါ့ေလ.. ဘိုလိုေတြေရာ ျမန္မာလိုေတြေတြ ကိုယ္စိတ္ထဲ ခံစားရရင္ရသလို ေရးေန၊ Share ေနၾက တာပါ။ ေရႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးႏွစ္ပတ္လည္ အတြက္အရင္က ဘုန္းဘုန္းေတြနဲ႕ စစ္သားေတြနဲ႕ ပံုေတြ တို႕ ေလာေလာ လတ္လတ္ ျဖစ္သြားတဲ့ေက်ာင္းသားေတာ္လွန္ေရးကပံုေတြတင္ျပီး မေမ့ၾကဖို႕ လံႈ႕ေဆာ္စာေတြကလဲ မၾကာမၾကာ News Feed မွာတတ္လာပါတယ္။  "ေဟ့ ဒါေတြက သတင္းအမွန္ေတြ။ ေမ့မသြားသင့္တဲ့အရာေတြမို႕ သတိေပးတာ မွားသလား" ဆိုေတာ့ မမွားပါဘူး။ သတိေပးစရာလိုသလားလို႕ ေမးရင္ က်မတေယာက္ထဲအေနနဲ႕ဆို မလိုပါဘူး။ သတိမေပးလဲ က်မရင္ထဲမွာစြဲေနေအာင္အျဖစ္အပ်က္ေတြကမွတ္မိျပီးသားပါ။ ေပးခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာင္ ဘုန္းဘုန္းေတြက စစ္သားေတြ စစ္ေသနတ္ေတြေရွ႕ ထိုင္ရွိခိုးေနပံုေတြ၊ စစ္သားေတြ ရဲေတြက ဘုန္းဘုန္းေတြ ေက်ာင္းသားေတြကို ႐ိုက္ေနပံုကို ထပ္ခါတလဲလဲ တင္ဖို႕လိုမယ္မထင္ပါဘူး။ "ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး"လို႕ စာတေၾကာင္းေရးလိုက္ က်မတို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားအားလုံးရဲ့ရင္ထဲမွာ ဘာျဖစ္ခဲ့သလဲ သိျပီးသားပါ။ အနာေဟာင္းျပန္ေဖာ္ေနစရာမလိုဘဲ အနာရြတ္တပိုင္းတစျပရုံနဲ႕ နာျပီးသားပါ။ အတိတ္ဆိုးေတြကိုျပန္ေဖာ္တာ မွားလားမွန္လားမသိေပမဲ့ "နင္တို႕ ႏိုင္ငံမွာ ခုထိ ဘုန္းၾကီးေတြ နဲ႕ ျပသနာ တတ္တုံးလား" လို႕ေတာ့ ထင္ေရာင္ထင္မွားအေမးခံခဲ့ဘူးပါတယ္။  ေနာက္ထပ္တခု ဥပမာေပးရရင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ကို ထီးေဆာင္းေပးတဲ့ ကိစၥ ဆိုပါေတာ့။ ဒီသတင္းကို ဘယ္ေလာက္မ်ား ျဖန္႕ၾကသလဲဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခား မီဒီယာအထိေတာင္ ေရာက္ပါတယ္။ ဘယ္ကေန ဘယ္လိုေရာက္သလဲလို့ မေမးပါနဲ႕။ အားလုံးသိျပီးသားျဖစ္မွာပါ။ သတင္း ေရာက္တာက  ျပသနာမရွိပါဘူး။  ဒါေပမဲ့ တေယာက္ကေန တေယာက္ ထပ္ဆင့္ျပီး Share လိုက္ၾကတာ သတင္းစာတခု ( Straits Times လို႕ ထင္ပါတယ္။ ) က ဘာသာျပန္လိုက္တာ" ျမန္မာယဥ္ေက်းမႈမွာ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ကို ထီးေဆာင္းေပးတာ ရွက္စရာေကာင္းတယ္" တဲ့။ ဒီသတင္းကိုယူလာတာက ရုံးက လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္အမ်ိဳးသမီးပါ။ "နင္တို႕ ယဥ္ေက်းမႈမွာ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ကို ထီးေဆာင္းေပးတာ ဘာလို႕ရွက္စရာေကာင္းတာလဲ။ ငါအခုပဲ သတင္းထဲဖတ္လိုက္ရတယ္" တဲ့။ "ငါက နင္တို႕ႏိုင္ငံမွာ Gender discrimination မရွိဘူးထင္တာ" တဲ့။ ၾကည့္ပါအံုး စကားေတြ ကားသြားလိုက္တာ။

ေနာက္တခု ဥပမာေပးပါအံုးမယ္။ စလုံးမွာ တက္စီ( Taxi) စီးၾကရင္ တခါတခါ ကားေမာင္းတဲ့သူရဲ့ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကိုအထင္ေသးသလိုလို ဘာလိုလိုအေျပာေတြကို ခံရဖူးမလား မသိဘူး။ က်မနဲ႕ က်မသူငယ္ခ်င္းအခ်ိဳ႕ေတာ့ ခံရဖူးပါတယ္။ ႏိုင္ငံရပ္ျခားကိုထြက္လာႏိုင္တာ ဘယ္ေလာက္ကံေကာင္းေၾကာင္း၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာဆက္ေနရင္ အဆင္မေျပႏိုင္ေၾကာင္း၊ သူတို႕ႏိုင္ငံကိုအတုယူသင့္ေက်ာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္ပြဲေတြ၊ ဆႏၵျပပြဲေတြမ်ားလို႕ သြားမလည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အိမ္နီးခ်င္းထိုင္းကို သေဘာက်ေၾကာင္း၊ က်န္းမာေရး လူမႈေရး နိမ့္က်ေၾကာင္း သာသာနဲ႕နာနာႏွက္တဲ့အေျပာေတြေပါ့ရွင္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာ မဖြင့္ျဖိဳးေသးတဲ့ေနရာေတြရွိတာမွန္ေပမဲ့  သူတို႕ထင္သလိုအစစအရာရာ နိမ့္က်ေနတာေတာ့လဲမဟုတ္ပါဘူး။ မခံႏိုင္ေတာ့ ျပန္ေျပာ၊ ျပန္ေျပာေတာ့ ခရီးသြားရတာ စိတ္မခ်မ္းသာ။  ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာ ျပင္စရာေတြ သူမ်ားကိုအတုယူျပင္ဆင္စရာေတြရွိေပမဲ့ ေပၚေပၚတင္တင္ ဘလိုင္းၾကီးေျပာဆိုေနတာမ်ိဳးဆိုသီးမခံႏိုင္၊ ဒါနဲ႕တရက္ေတာ့ ဘာလို႕မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေရာက္လဲမေရာက္ဘူး၊ ေသေသခ်ာခ်ာ ထဲထဲဝင္ဝင္ မသိဘဲမ်ား ဘယ္လိုလုပ္ျပီး ေကာမန္႕ေပးေနသလဲလို႕ ျပန္ေမးမိေတာ့ " ေဖ့ဘြတ္မွာျမင္ေနရတာပဲ" တဲ့။ "ေရႊသမင္ဘယ္ကထြက္ မင္းၾကီးတာကထြက္" ဆိုသလိုပါပဲ။ က်မရဲ့  ေဖ့ဘြတ္ထဲမွာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားက လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ၊ ေက်ာင္းေနဖက္သူငယ္ခ်င္းေတြအမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ သူတို႕ႏိုင္ငံေတြမွာလဲ သူတို႕ ျပသနာနဲ႕ သူတို႕ပါ။ ဒါေပမဲ့ သူတို႕ရဲ့ ကိုယ္ပိုင္ pageေတြမွာ တင္တာ Shareတာ မျမင္ရသေလာက္ပါပဲ။

"ငါတို့ေရးတာေတြ တင္တာေတြက ကိုယ့္သူငယ္ခ်င္းအခ်င္းခ်င္းသိေစခ်င္လို႕ ဖတ္ေစခ်င္လို႕  Share တာပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံၾကီးကို ကိုယ္စားမျပဳပါဘူး။ ျမန္မာအားလုံးဒီလိုျဖစ္ေနတယ္လို႕ မဆိုလိုပါဘူး "လို႕ ေျပာမဲ့သူမ်ားရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာအခ်င္းခ်င္းအတြက္ေတာ့ဟုတ္ပါလိမ့္မယ္။ သူမ်ားႏိုင္ငံသားေတြအဖို႕ ျမန္မာအားလုံးတူတူပါပဲ။ ျမန္မာအားလုံးသည္ ေကာင္းေကာင္း ဆိုးဆိုး ျမန္မာအားလုံးနဲ႕ ဆိုင္ပါတယ္။ ဒါက ျမန္မာမို႕လားဆိုေတာ့လဲမဟုတ္ျပန္ပါဘူး။ သူတပါးႏိုင္ငံမွာေနတဲ့ ႏိုင္ငံသားမဟုတ္တဲ့သူတိုင္း  သိမ္းက်ဳံးျပီးအေျပာခံ၊အထင္ခံရတာမ်ိဳး မၾကာခဏခံရတတ္ပါတယ္။ ဟိုးတေလာေလးတုန္းက ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံသားအမ်ိဳးသားသူနာျပဳတေယာက္က စင္ကာပူႏိုင္ငံသားေတြကို   ေဖ့ဘြတ္ေပၚမွာ ေပၚေပၚတင္တင္ ထိုးႏွက္ေရးသားခဲ့တဲ့ ျပသနာတခုျဖစ္ခဲ့ပါပါ။ အဲဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ဒီႏိုင္ငံသားလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္တေယာက္က ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံသာအျခားလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္တေယာက္ကို ေမးေနတာ ၾကားဖူးပါတယ္။ " နင္ၾကားျပီးျပီလား။ နင္နဲ႕သိလားေပါ့" ။ က်မအလုပ္လုပ္ေနတဲ့အလုပ္က ေဆးရုံေဆးခန္းနဲ႕ဘာမွမပတ္သက္ပါဘူး။ ဖိလစ္ပိုင္လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္းေပမဲ့ သိန္းနဲ႕ခ်ီျပီးရွိေနတဲ့ ဒီႏိုင္ငံမွာ တဦးကိုတဦးသိဖို႕ဆိုတာ လြယ္တာမဟုတ္ပါဘူး။ "ဒါနဲ႕မ်ားေတာင္ ငါနဲ႕သိလား။ ဘယ္လိုထင္သလဲ" လို႕ ငါ့ကိုလာေမးတယ္လို႕သူငယ္ခ်င္းမကျငီးရွာပါတယ္။သူတို႕အိမ္က အိမ္အကူအမ်ိဳးသမီးေလးေတြ ဟင္းမခ်က္တတ္တာ၊ သန္႕ရွင္းေရးမေတာ္တာ၊ စာရိတၱမေကာင္းတာေတြကအစ ငါ့ကို ဘာရယ္မဟုတ္လာေျပာၾကေသးတယ္လို႕ သူကပဲဆက္ေျပာျပပါတယ္။ ေျပာခ်င္တာက တခ်ိဳ႕တခ်ိဳ႕ေသာသူေတြက လူတဦးတေယာက္ခ်င္းဆီကို ခြဲျခားမျမင္တတ္ဘူးဆိုတာေလးပါ။


 ေဖ့ဘြတ္မွာေနာက္ထပ္တမ်ိဳးေတြ့ၾကရမွာေတာ့ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဘဝကူးမေကာင္းတဲ့သူေတြရဲ့ပံုမ်ားကို သတင္း pageမ်ား တင္သလို ေသဆုံးသူမ်ားရဲ့ ျမင္လို႕မေကာင္းေသာ ေသြးသံရဲရဲ ပံုမ်ား၊  ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းျပတ္မ်ား၊ မီးေလာင္သြားေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ကို သတင္းအေနနဲ႕ ေဖာေဖာသီသီ လြယ္လြယ္ကူကူတင္ေနၾကတာပါ။ က်မကေတာ့ ဒါကိုအင္မတန္မလုပ္သင့္ဆုံးအလုပ္လို႕ျမင္ပါတယ္။ ဘဝကူးသြားတဲ့ သူကိုေရာ၊ က်န္ခဲ့သူေတြကိုေရာ မေလးစားရာေရာက္ပါတယ္။ က်မတို႕ေတြအားလုံး မိသားစုဝင္ေတြထဲကျဖစ္ျဖစ္ ခင္မင္ရင္းနီးတဲ့အသိုင္းအဝိုင္းထဲကျဖစ္ျဖစ္ ဆုံးရွုံးဖူးၾကမွာပါ။ ကိုယ္ခ်စ္ခင္ရတဲ့ သူတေယာက္ရဲ့  ေသြးသံရဲရဲ ေသဆုံး ပံုေတြကို တကမာ႓လုံးသိေအာင္ ဘယ္သူမွ ျပခ်င္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္ကိုတိုင္ဆိုရင္ေရာ။ ကိုယ္ခ်င္းစာၾကည့္ၾကဖို႕ေကာင္းပါတယ္။ သတင္း pageမ်ား က ဗဟုသုတအလို႕ငွါ ပညာေပး ( ကား သက္မွတ္ထားတဲ့ အရွိန္ထပ္ ပိုေမာင္းလို႕၊ ဓာတ္ၾကိဳးေပါက္လို႕၊ ဂက္ (Gas) အိုးမလံုလို႕) တင္ခဲ့ရင္ေတာင္မွ စာဖတ္သူအေနနဲ႕ ဒီလိုသတင္းမ်ိဳးသေဘာသိပ္က်ရင္ သက္ဆိုင္ရာ သတင္းpageမွာ Like ေပး၊ ေကာမန္႕သြားေပးလိုက္ပါ။ Public ကို Share စရာမလိုပါဘူး။ ကိုယ္နဲ႕သိလို႕ ကိုယ့္သူငယ္ခ်င္းေတြကိုသိေစခ်င္လို႕ဆိုရင္လဲ သတင္း pageရဲ့ Link ေလာက္ အေၾကာင္းအရာအျပည့္အစုံကို စာေရးတင္ရင္ လံုေလာက္မယ္ထင္ပါတယ္။

ေလာေလာလတ္လတ္ျဖစ္ေနတဲ့ ဆရာဝန္နဲ႕ ရင္သား ျပသနာကိုလဲေျပာခ်င္ပါေသးတယ္။ ပထမဆုံးသတင္းေတြ႕တုန္းက သူ႕ကို ႏိုင္ငံေက်ာ္စာေရးဆရာမရဲ့အမ်ိဳးသားမွန္း မသိပါဘူး။ က်မအေနနဲ႕ေျပာရရင္သိစရာမလိုပါဘူး။ သူလုပ္ခဲ့ေသာအမႈသူနဲ႕ပဲဆိုင္ပါတယ္။ အခုဆို ထိုဆရာဝန္နဲနဲ႕ လူခ်င္းအျပင္မွာသိတဲ့သူမ်ားက သူ႕အတြက္ testimonialေတြေရးတင္ဖို႕ Petition လုပ္ဖို႕ ၾကိဳးစားေနၾကပါျပီ။ ဘာေတြဘယ္လိုလုပ္လုပ္ သူဒီအမႈကိုက်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္းထင္ရွားရင္ လြတ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ သူမက်ဴးလြန္ခဲ့ဘူးဆိုရင္လဲ သူ႕အတြက္ ရပ္တည္ေပးမဲ့သူရွိတာဝမ္းသာရမွာပါ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႕အမ်ိဳးသမီးနဲ႕ ကေလးေလးကအျပစ္မရွိပါဘူး။ ဘာလို႕မ်ား အဲဒီဆရာဝန္ဟာ  ႏိုင္ငံေက်ာ္စာေရးဆရာမရဲ့အမ်ိဳးသားျဖစ္ေၾကာင္း၊ အရင္ကေျပာထားတဲ့ ( သူတို႕အေျပာအရ ဘာသာေရးကိုင္း႐ိႈင္းေၾကာင္း၊ မိန္းမနဲ႕ ကေလးကို အင္မတန္ခ်စ္ေၾကာင္း ႂကြားဝါထားတဲ့) အေျပာတျခား၊ အလုပ္တျခားျဖစ္ေနေၾကာင္း ေရးတင္ေနၾကသလဲ က်မစဥ္းစားမရပါဘူး။ အမွန္အတိုင္းေျပာရရင္ က်မက ဆရာမရဲ့ ပရိတ္သတ္မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအမႈမွာလဲ သူ႕အမ်ိဳးသားနဲ႕ မသိတဲ့အတြက္  သူဒီလူမႈေရးျပစ္မႈကို က်ဴးလြန္ခဲ့သလား၊ မက်ဴးလြန္ဘူးလား မခန္႕မွန္းတတ္ပါဘူး။ Petition မွာလဲလက္မွတ္ထိုးဖို႕အစီအစဥ္မရွိပါဘူး။ မဆိုင္တဲ့ သူ႕အမ်ိဳးသမီးနဲ႕ ကေလးေလးကို မပါေစခ်င္ယုံသက္သက္ပါ။  ေဖ့ဘြတ္မွာ ဘာမွမေရးဘဲ မ Shareဘဲေနရင္ေတာင္ အမႈျဖစ္ျပီဆိုကတည္းက သူတို႕မိသားစု ဘယ္လိုမွ စိတ္မခ်မ္းသာႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒီေတာ့ ဆိုးျပီးသားအေျခအေနတခုမွာ အေၾကာင္းအရာ ဂဂနန မသိဘဲShare ေလးႏွိပ္ျပီး " ေရနစ္သူ ဝါးကူထိုး" ေနၾကတဲ့ postေတြကို စိတ္ပ်က္မိပါတယ္။

ေသေသခ်ာခ်ာမသိဘဲ အတင္းကာေရာ Shareၾကတဲ့ အထဲမွာ  ေနာက္တခုရွိပါေသးတယ္။" ကိုဘယ္သူ မဘယ္သူ က လူလိမ္ေတြပါ။ အလုပ္ရွာေပးမယ္ဆိုျပီး ဘယ္ေလာက္လိမ္ပါတယ္ ဘယ္လိုလိမ္ပါတယ္ဆိုျပီး" တေယာက္ေယာက္ကသာ ေရးျပီး ဓာတ္ပံုနဲ႕ေရးတင္လိုက္  ေဖ့ဘြတ္မွာ လိႈင္လိႈင္ၾကီးဆဲၾက ၊ဆိုၾက ၊Shareၾကပါလိမ့္မယ္။ တင္ထားတဲ့ ပံုေတြထဲ တခါတခါ ကေလးခ်ီထားတဲ့ပံုေတြလဲပါ၊  သူငယ္ခ်င္းေတြ ရုပ္ေတြလဲပါ။ ဟုတ္ေသာ္ရွိ မဟုတ္ေသာ္ရွိ ျပန္ျပီး Shareၾကေတာ့တာပါပဲ။ " မသိဘူးေနာ္။ သူမ်ားက Shareပါဆိုလို႕ " ဆိုတာမ်ိဳးေရးျပီးShareၾကတာေတြလဲျမင္ဖူးၾကမွာပါ။ ဟုတ္ရင္ေကာင္းပါတယ္။ ဒီလူသူမ်ားေတြကိုထပ္လိမ္လို႕မရေတာ့ဘူးေပါ့။ မဟုတ္ရင္ေရာ။  ေဖ့ဘြတ္ဆိုတာ သူငယ္ခ်င္းခပ္မ်ားမ်ားရွိတဲ့အေကာင့္ တခုပိုင္ဆိုင္ရုံနဲ႕ လူတေယာက္ရဲ့ ဘဝကိုဖ်က္ဖို႕ အလြယ္ကူဆုံးေနရာျဖစ္သြားပါျပီ။

 ေဖ့ဘြတ္ဆိုတာလူမႈဆက္သြယ္ေရးကြန္ရက္ပါ။ ေနာက္ဆုံးစစ္တမ္းေတြအရ  ေဖ့ဘြတ္ကိုသုံးတဲ့သူက သန္း၅၀၀ေက်ာ္ရွိလာပီး လူမႈဆက္သြယ္ေရးကြန္ယက္ ထက္ကိုပိုလာျပီလို႕ ထင္ပါတယ္။  ေဖ့ဘြတ္က အြန္လိုင္းမွာရွိေနတဲ့ ကမာၻတခုဆိုရင္ က်မတို႕ရဲ့  page ေတြက ကိုယ္ပိုင္ အိမ္ေလးေတြေပါ့။ ေဝါ (wall) ေပၚမွာတင္ထားတဲ့ post ေတြက အိမ္တခုရဲ့ ျပတင္းေပါက္ေတြျဖစ္ျပီး သူငယ္ခ်င္းေတြက အိမ္နီးခ်င္းေတြလို႕ ျမင္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။  ေဖ့ဘြတ္ ဒါမွမဟုတ္ virtual world တခုရဲ့အားသာခ်က္ကေတာ့ အာဖရိကကသူတေယာက္က ျမန္မာျပည္ကသူငယ္ခ်င္းကို ေန႕တိုင္းလာလည္လို႕ရသလို ျမန္မာျပည္ကေနလဲ ကေနဒါကသူငယ္ခ်င္းဘာလုပ္ေနသလဲဆိုတာ သိေနႏိုင္ပါျပီ။ ကိုယ့္အိမ္ကို တကူးတက လာလည္တဲ့သူျဖစ္ျဖစ္၊ ျပတင္းေပါက္နားက မေတာ္တဆျဖတ္သြားတဲ့သူကိုျဖစ္ျဖစ္၊ စပ္စပ္စုစုနဲ႕ေခ်ာင္းၾကည့္တဲ့သူကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္အေၾကာင္း၊ ကိုယ့္လူမ်ိဳးအေၾကာင္း၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအေၾကာင္း ဘာေတြလွစ္ဟျပခ်င္လာလဲဆိုတာကို ေတြးဆၾကေစခ်င္ပါတယ္။